Bệnh APV ở gà – Cách phòng bệnh và điều trị dứt điểm

Bệnh sưng đầu gà do APV (Avian Pneumonia Virus) thường gây ra thiệt hại lớn cho người chăn nuôi, có khi lên đến 100%

Nguyên nhân của bệnh APV là gì?

APV, còn được gọi là virus cúm gia cầm, là một loại RNA virus có thể gây bệnh đường hô hấp cho gà ở mọi lứa tuổi; đặc biệt là gà tây. Mật độ dân số cao và quản lý nhà ở kém là nguyên nhân chính khiến mầm bệnh lây lan nhanh chóng. Khi trong chuồng có nhiều khí độc, có mùi như CO2, NH3… thì bệnh sẽ lây lan qua đường hô hấp và bùng phát mạnh.

Tỷ lệ lây nhiễm cao, lên đến 100%. Tỷ lệ tử vong phụ thuộc vào mầm bệnh chính. Khi gà bị nhiễm APV; gà rất dễ cấy thêm các bệnh thông thường như E.coli, sổ mũi, sốt thương hàn, hen suyễn, CRD …, vì đây là những vi khuẩn có sẵn trong chuồng và gà.

Tham khảo thêm các bệnh thường gặp ở gia cầm tại đây.

Triệu chứng, bệnh tích

Sau khi gà bị nhiễm APV, sẽ có các biểu hiện như sùi bọt mép; chảy nước mắt; viêm mũi; nghẹt mũi, nghẹt mũi; thở gấp, khó thở, ho, âm thanh khí quản; sưng phù mặt, run, sưng da đầu (các triệu chứng và Coryza và ORT rất giống nhau); chân và cổ bị cong do liệt, gà gầy và yếu.

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, hội chứng vô sọ (SHS) có thể gây ra hội chứng vô sọ (SHS) khi APV được ghép với vi khuẩn E. coli. Hội chứng này thường xảy ra ở gà trên 4 tuần tuổi và đặc trưng bởi các dấu hiệu về hô hấp và thần kinh, như: vẹo cột sống, đi lại khó khăn, lắc đầu, sưng phù đầu, mặt và mắt. Sau khi gà mái đẻ bị bệnh, buồng trứng bị vỡ, teo nhỏ, dị dạng … nên chất lượng vỏ trứng giảm (màu nhạt hơn, vỏ trứng mỏng đi, dị dạng …). Sản lượng trứng bị giảm từ 5-30%.

Thời gian ủ bệnh của APV chỉ khoảng 3 ngày. Sau khi nhiễm bệnh, gà hầu như không có triệu chứng rõ ràng. Tỷ lệ tử vong cao; thường do mầm bệnh thứ cấp gây ra. Biểu hiện khi mổ: Viêm da đầu, má và tạo thành lớp fibrin màu vàng, mi mắt bị viêm và mù mắt, có dịch nhầy trong khí quản nhưng không chảy máu.

Trong một số trường hợp, gà bị APV nặng sẽ bị chảy máu ở cuối khí quản. Buồng trứng của gà đẻ bị tổn thương; trứng non sẽ bị vỡ gây viêm phúc mạc.

Cách phòng bệnh hiệu quả

Thực hiện các biện pháp an toàn sinh học; chủ động phòng ngừa; luôn giữ môi trường chăn nuôi thoáng mát; sạch sẽ; không ẩm ướt. Tăng sức đề kháng cho gà khi thời tiết không tốt. Luôn theo dõi tình hình ăn uống, sức khỏe của gà và đặc biệt là cách ly ngay những con gà có biểu hiện; Khử trùng định kỳ 1 lần/tuần;

Ngoài việc luôn luôn phải tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp vệ sinh an toàn sinh học theo quy trình thì người nuôi có thể dùng vaccine để kiểm soát APV. Tuy nhiên, vaccine có hiệu quả hay không lại phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố từ chất lượng vaccine cho đến cách sử dụng vaccine, sức khỏe con vật… Do đó, người nuôi cần lưu ý:

Trong trường hợp của trang trại mình thì có nên làm vaccine hay không? Điều này phụ thuộc vào dịch tễ và kinh nghiệm của người chủ trang trại đánh giá xem mức độ phơi nhiễm (nguy cơ nhiễm bệnh) của trại với APV có cao không.
Không nên chủ quan cho rằng đã làm vaccine rồi thì gà không thể bị bệnh được.

Điều trị khi gà mắc bệnh APV ghép với các bệnh khác

Vì APV là virus nên không thuốc nào có thể giúp tiêu diệt được mầm bệnh APV trong cơ thể gà mà chỉ có thể dùng kháng sinh để hạn chế các mầm bệnh kế phát.

Hơn nữa, đa phần gà chết là do các mầm bệnh kế phát chứ không phải do APV. APV thường gây kế phát với một số vi khuẩn như: Ecoli, Trực khuẩn ho gà, Tụ huyết trùng, trực khuẩn mủ xanh (Pseudomonas), ORT. Nếu thấy đàn gà có dấu hiệu giảm ăn, mệt mỏi, ủ rũ, lông xơ xác, đầu, mặt mắt sưng, chảy dãi nhưng điều trị theo phác đồ của bệnh Coryza không khỏi có thể gà đã nhiễm virus APV. Khi đó nên tiến hành các bước như sau:

Bước 1

Cách ly toàn bộ những con ốm, ủ rũ ra một chỗ riêng để tiện chăm sóc và theo dõi, càng cách xa khu chuồng chính càng tốt.

Bước 2

Làm sạch toàn bộ dụng cụ chăn nuôi trong trại. Vệ sinh sạch sẽ, phun sát trùng toàn bộ khu vực trong và xung quanh chuồng nuôi.

Bước 3

Điều trị triệu chứng – tức là phụ thuộc vào các bệnh kế phát tại thời điểm đó gây ra các triệu chứng gì mà chọn thuốc; biện pháp phù hợp để loại bỏ triệu chứng đó.

Bước 4

Sử dụng kháng sinh hoạt phổ rộng tiêm cho những con bên ô cách ly và trộn (hoặc pha) kháng sinh bột vào trong thức ăn (nước uống) cho toàn bộ đàn gà. Các trại có thể sử dụng kháng sinh Amoxyline kết hợp với Doxicycline. Liệu trình mỗi đợt điều trị chỉ nên kéo dài khoảng 3 – 5 ngày (nếu không, dùng kháng sinh lâu quá sẽ làm gà mệt).