Nguyên nhân gây ra bệnh viêm gan ở vịt và biện pháp xử lý

Viêm gan ở vịt là một bệnh thường gặp ở gia cầm, truyền nhiễm cấp tính và lây lan nhanh. Bệnh có thể gây chết 100%, nhất là vịt con dưới 3 tuần tuổi.

Nguyên nhân gây ra bệnh viêm gan ở vịt

Bệnh (virus viêm gan vịt-DHV) do chủng enterovirus thuộc họ Dermataviridae gây ra, là một bệnh truyền nhiễm cấp tính. Virus này có sức đề kháng cao, có thể tồn tại trong phân động vật rất lâu và có thể tồn tại vài tuần trong thùng rác, rác thải, xe cộ, quần áo và chim hoang dã. Ở nhiệt độ 15-20oC; vi rút sẽ bị bất hoạt hoàn toàn khi xử lý bằng formaldehyde 1% và NaOH 2% sau hai giờ. Virus tương đối bền ở nhiệt độ: nó bị bất hoạt sau 30 phút ở 56oC. Ở 37oC, virus có thể tồn tại trong 21 ngày; ở 4oC trong 2 năm và ở -20oC có thể kéo dài đến 9 năm. Trong chuồng ẩm thấp và phân vịt, virus có thể tồn tại hơn 37 ngày.

Bệnh lây qua thức ăn, nước uống và chất tiết của vịt bị nhiễm bệnh, qua không khí vịt con cũng có thể bị bệnh. Mầm bệnh cũng được truyền từ mẹ sang phôi qua trứng. Mầm bệnh gián tiếp lây lan vi rút, chẳng hạn như con người, dụng cụ chăn nuôi và lồng ấp. Trong các ổ dịch, vịt bệnh và vịt đã khỏi bệnh là nguyên nhân chính gây ra ổ dịch. Thời gian nhốt chuồng từ 8 – 10 tuần.

Bệnh diễn biến rất nhanh, tỷ lệ mắc bệnh trên đàn 100%, vịt chết tập trung chủ yếu trong 3 – 4 ngày; tỷ lệ chết thay đổi theo lứa tuổi. Khi vịt dưới 1 tuần tuổi tỷ lệ chết có thể đạt 95%, vịt từ 1-3 tuần tuổi tỷ lệ chết có thể đạt 50% hoặc thấp hơn, còn vịt 4-5 tuần tuổi tỷ lệ chết có thể có thể được bỏ qua.

Triệu chứng của bệnh

Bệnh thường xảy ra đột ngột trong giai đoạn 1 – 15 ngày tuổi. Lúc đầu chỉ thấy vài con sau đó bệnh xảy ra ồ ạt, vịt ít vận động, buồn ngủ, bỏ ăn sã cánh, một số bị tiêu chảy, sau một vài giờ niêm mạc miệng xanh tím vịt bị co giật, nằm la liệt, nghiêng sườn hoặc nằm ngửa, chân duỗi thẳng, đầu ngoẹo sang sườn hoặc lên lưng (tư thế chết đặc trưng gọi là nghiêng).

Vịt co giật chết nhanh có khi chỉ 2 – 3 giờ kể từ khi phát bệnh, một số trường hợp vịt chết mà không có triệu chứng rõ rệt. Mức chết ở mỗi giai đoạn là khác nhau tùy thuộc vào khả năng chăm sóc, vệ sinh chuồng trại và sự kế phát các bệnh khác. Nhưng tỷ lệ chết cao thường 20 – 80%.

Bệnh tích

Bệnh tích tập trung chủ yếu ở gan. Gan thường bị sưng, nhũn, dễ bị nát khi ấn nhẹ. Một số trường hợp gan bị nhũn có hình thái như gelatin. Bề mặt loang lổ do có nhiều điểm xuất huyết; xuất huyết lan rộng không có ranh giới, kích thước và hình dạng to nhỏ khác nhau. Hiện tượng xuất huyết trên bề mặt gan không có ở tất cả vịt chết.

Có thể chẩn đoán phân biệt giữa bệnh viêm gan vịt và dịch tả vịt, tụ huyết trùng và cúm gia cầm.

Cách phòng bệnh hiệu quả

Trước khi xảy ra dịch bệnh

Bệnh không có thuốc điều trị đặc hiệu. Do đó, biện pháp phòng bệnh trước khi dịch xảy ra là quan trọng nhất. Biện pháp quản lý, đặc biệt là biện pháp an toàn sinh học đóng vai trò quan trọng: Kiểm soát nhập đàn, hạn chế nguy cơ mang mầm bệnh từ bên ngoài vào trại thông qua các phương tiện trung gian và thực hiện tốt vệ sinh và sát trùng chuồng trại. Nhập giống từ những đàn bố mẹ khỏe mạnh, cơ sở ấp nở uy tín.

Tiêm phòng cho vịt trước khi nhập đàn về nuôi. Định kỳ lấy mẫu máu vịt kiểm tra giám sát mầm bệnh lưu hành trong chuồng trại. Thực hiện chăn nuôi cùng vào cùng ra; giữa các lứa vịt cần vệ sinh dọn dẹp chuồng trại và để trống chuồng ít nhất 2 – 4 tuần.

Tiêm phòng vaccine như là một biện pháp hỗ trợ nhưng là biện pháp chủ động và hiệu quả nhất. Có 2 loại vaccine viêm gan vịt: Vaccine sống sử dụng cho vịt con và vaccine chết dùng cho vịt đẻ để truyền kháng thể thụ động giúp vịt con bảo hộ 2 – 3 tuần đầu tiên sau khi ấp nở.

Với vịt bố mẹ; tiêm vào lúc 2 tuần trước khi vào vào đẻ. Với vịt con: Nếu vịt bố mẹ đã được chủng ngừa: Tiêm vaccine dưới da cho vịt con lúc được 20 ngày tuổi; Nếu vịt bố mẹ chưa chủng ngừa, hoặc vịt bố mẹ đã được chủng ngừa nhưng vịt con đang nuôi ở vùng có áp lực dịch bệnh cao: Dùng vaccine này ngay ở ngày tuổi thứ nhất bằng cách nhỏ mắt mũi và lặp lại lúc 7 ngày tuổi bằng cách tiêm dưới da.

Khi dịch bệnh xảy ra

Thực hiện cách ly, tiêu độc và sát trùng chuồng trại; dùng các chế phẩm Vitamin C nhằm tăng cường sức đề kháng; cung cấp các chất cung năng lượng giải độc và các chất điện giải.

Vì bệnh diễn tiến rất nhanh nên khi phát hiện bệnh sớm; để điều trị hiệu quả bệnh viêm gan vịt có thể sử dụng các chế phẩm kháng huyết thanh hoặc kháng thể lòng đỏ có chất lượng cao; đặc hiệu kháng với các loại virus đang gây bệnh tại Việt Nam.

Sử dụng kỹ thuật chẩn đoán PCR thực địa iiPCR cho kết quả trong vòng 1 – 2 giờ giúp chẩn đoán chính xác; kịp thời can thiệp giảm thiệt hại cho người nuôi.

=> Đọc thêm tin tức về chăn nuôi gia cầm tại: https://ipi.com.vn/

Nguồn: tapchigiacam.vn